Bệnh tay chân miệng do virus đường ruột thuộc họ Picornaviridae gây ra. Giống virus gây bệnh tay chân miệng phổ biến nhất là Coxsackievirus (nhóm A16) và Enterovirus 71 (EV71). Đặc biệt, các trường hợp có biến chứng nặng thường do EV71. Tay chân miệng thường có biểu hiện đặc trưng là sốt, đau họng và nổi ban có bọng nước. Tay chân miệng nguyên nhân do virus gây ra, trong đó có virus Coxsackie virus A16 và Enterovirus 71 (EV71). Biểu hiện của bệnh là sốt, xuất hiện mụn nước ở lòng bàn tay, lòng bàn chân và ở bên trong miệng. 1. Tay chân miệng là bệnh gì? Tay chân miệng là một bệnh Truyền nhiễm do virus gây ra. Có bé nhập viện chỉ 3 giờ sau đã tử vong. Theo các bác sĩ, virus đường ruột EV71 (là virus thường gây bệnh TCM nặng) khi xâm nhập vào cơ thể có thể di chuyển "hướng ngoại" (đi tới da) gây các biểu hiện bệnh rõ rệt là các nốt phồng ở vùng tay, chân, miệng và có thể ở cả vùng mông, đầu gối. Tuy nhiên, phần lớn là thể ít nguy hiểm. Bệnh tay chân miệng (TCM) là một hội chứng bệnh ở người do vi rút đường ruột thuộc họ Picornaviridae gây ra. Vi rút gây bệnh TCM phổ biến nhất là Coxackievirus (nhóm A16) và Enterovirus tuýp 71 (EV71). Đặc biệt các trường hợp có biến chứng nặng thường do EV71. Đây là bệnh thường gặp ở trẻ em dưới 5 tuổi nhất Bệnh tay-chân-miệng lưu hành phổ biến ở miền Nam Việt Nam. Năm 2005, 746 trẻ em đã phải nhập viện Nhi tại TP. Hồ Chí Minh do mắc bệnh tay-chân-miệng. Tác nhân chủ yếu là CA16 (chiếm 52,1%), và EV71 chiếm 42,1%. Trong những trường hợp được chẩn đoán là EV71 có 29,5% biến Bệnh tay chân miệng là một bệnh truyền nhiễm do siêu vi trùng đường ruột gây ra. Biểu hiện chính của bệnh là sốt, đau họng, phát ban dạng bóng nước và xuất hiện ở lòng bàn tay, lòng bàn chân, mông, gối… Tổn thương ở miệng thường là dạng loét Coxsackievirus và Enterovirus 71 là các tác nhân gây bệnh chủ yếu. dmYFWc1. Số bệnh nhi tay chân miệng ở TP HCM tăng gấp đôi trong vòng một tuần, nhiều ca nặng, các bác sĩ lo quá tải bệnh viện và thiếu thuốc, thiếu máy lọc thận. Ông Nguyễn Hồng Tâm, Giám đốc Trung tâm Kiểm soát Bệnh tật TP HCM CDC cho biết tuần đầu tháng 6 thành phố ghi nhận 283 ca tay chân miệng, tăng hơn 133% so với trung bình 4 tuần trước đó. Số ca tăng ở cả trường hợp nhập viện và khám ngoại trú. Tính từ đầu năm, tổng số ca tay chân miệng là gần bệnh viện nhi đang điều trị 10-30 ca tay chân miệng nội trú một ngày, trong đó nhiều ca nặng. Các tháng trước đó chỉ trung bình 5-6 bệnh nhi nằm viện hoặc không có ca Bệnh viện Nhi Đồng 1, mỗi ngày 10-20 bệnh nhi điều trị nội trú, số ca nặng độ 2b-4 chiếm khoảng 20-30%. Còn Bệnh viện Nhi Đồng 2 có khoảng 30 bệnh nhi nhập viện mỗi ngày, 30-50% số ca nặng có biến chứng lên hệ thần kinh với các biểu hiện như giật mình, yếu chân tay độ 2b.Tập trung nhiều bệnh nhi nặng nhất là Bệnh viện Nhi Đồng Thành phố. Nơi đây đang điều trị 30 bệnh nhi thì đến 11 ca nặng độ 3-4, 19 ca còn lại độ 2a. Hầu hết các cháu từ tỉnh chuyển đến, rất ít bé ngụ TP thuốc, thiếu máy lọc thậnTheo bác sĩ Nguyễn Minh Tiến, Phó giám đốc Bệnh viện Nhi Đồng Thành phố, bệnh nhi tay chân miệng nặng được dùng thuốc truyền Phenobarbital có tác dụng chống co giật, an thần và gây ngủ. Tuy nhiên tình hình chung cả nước đều không có dạng thuốc truyền, bệnh viện phải sử dụng dạng uống thay thế. Hoặc, thuốc Gamma Globulin tác dụng tăng cường khả năng miễn dịch của cơ thể để chống lại bệnh tật, hiện bệnh viện còn đủ dùng cho khoảng 30-50 ca Y tế nhìn nhận nguồn cung ứng một số thuốc đặc trị bệnh tay chân miệng nặng Immunoglobulin, Phenobarbital tiêm truyền đang gặp khó khăn. Thuốc dự trữ hiện tại của các bệnh viện đủ sử dụng trong giai đoạn hiện nay, nhưng sẽ gặp khó khăn nếu dịch bệnh gia tăng sắp tới."Nếu thiếu thuốc, các bệnh nhi nặng phải lọc máu, tuy nhiên Bệnh viện Nhi Đồng Thành phố chỉ có 3-5 máy lọc máu nên sẽ không thể đáp ứng đủ", bác sĩ Tiến nói, thêm rằng thiếu máy lọc máu là tình hình chung của các bệnh viện khác. Ông không loại trừ khả năng xảy ra quá tải cục bộ ở bệnh viện và thiếu thuốc điều quan điểm, bác sĩ Trương Hữu Khanh, chuyên gia dịch tễ học, nguyên Trưởng khoa Nhiễm Thần kinh Bệnh viện Nhi Đồng 1, cũng cho rằng thiếu thuốc điều trị thì nhiều bệnh nhi phải thở máy, lọc máu, tốn kém cả về chi phí lẫn nhân lực, số máy thở hay máy lọc máu đều không đáp ứng đủ. Ngoài ra, khi bệnh viện quá tải, khó tránh khỏi vấn đề nhiễm trùng hay lây nhiễm chéo."Chưa thể dự báo sắp tới sẽ như thế nào", bác sĩ Khanh nói, thêm rằng điều quan trọng nhất hiện tại là phòng tránh để hạn chế số ca nhiễm, số ca nặng tăng cao. Trong khi đó, Sở Y tế TP HCM dự báo dịch tay chân miệng diễn biến phức tạp trong thời gian tới, do sự xuất hiện của chủng virus EV71 lây lan nhanh, độc lực tháng 6, Sở Y tế đề nghị Cục Quản lý Dược hỗ trợ tìm nguồn cung ứng thuốc điều trị tay chân miệng. Ngày 5/6, Cục thông báo đầu tháng 7 sẽ có nhiều nguồn cung thuốc, đề nghị Sở Y tế triển khai kế hoạch dự trữ, mua sắm, dự trữ thuốc. Một bệnh nhi tay chân miệng nặng độ 3 đang được điều trị tại Bệnh viện Nhi đồng Thành phố. Ảnh Bệnh viện cung cấp Chiều 6/6, UBND TP HCM ra văn bản khẩn yêu cầu tăng cường phòng chống bệnh tay chân miệng ở khu vực nguy cơ cao như điểm trông giữ trẻ, trường mầm non, tiểu học, khu dân cư, nhà trọ có nhiều trẻ em. Người dân được khuyến cáo vệ sinh môi trường sống, theo dõi các triệu chứng bệnh và vào viện kịp thời, tránh chủ quan. Sở Y tế đã xây dựng các kịch bản thu dung, điều trị nếu số ca mắc tăng; đảm bảo thuốc và nhân Y tế ghi nhận 5 tháng đầu năm cả nước có gần ca tay chân miệng, phần lớn ở miền Nam, giảm 28% so cùng kỳ năm trước. Ba trường hợp tử vong, tại Đăk Lăk, Kiên Giang, Long An, tăng hai trường chân miệng là bệnh nhiễm virus cấp tính, lây truyền theo đường tiêu hóa, thường gặp ở trẻ nhỏ dưới 5 tuổi và có khả năng gây thành dịch lớn. Dấu hiệu đặc trưng của bệnh là sốt, đau họng, tổn thương niêm mạc miệng và da chủ yếu ở dạng phỏng nước thường thấy ở lòng bàn tay, lòng bàn chân, đầu gối, mông. Hầu hết ca bệnh đều diễn biến nhẹ. Một số trường hợp, bệnh diễn biến nặng và biến chứng nguy hiểm có thể dẫn đến tử vong. Bệnh cần được phát hiện sớm, điều trị kịp tay là biện pháp phòng chống quan trọng nhất. Vệ sinh đồ chơi cho trẻ, vệ sinh nhà cửa bằng xà phòng, dung dịch Javel hoặc các dung dịch sát khuẩn thông thường. Trẻ mắc bệnh cần được cách ly, tránh lây nhiễm cho trẻ khác. Trẻ bệnh cần theo dõi sát, phát hiện sớm các dấu hiệu nặng như sốt cao liên tục khó hạ, nôn ói nhiều, giật mình chới với, run tay chân, đưa đến viện kịp Ý Theo báo cáo của Trung tâm Kiểm soát bệnh tật TPHCM HCDC, từ đầu năm 2023 đến nay, trên địa bàn Thành phố đã có trẻ mắc bệnh tay chân miệng, trong đó có 270 ca điều trị nội trú. So với cùng kỳ năm 2022, tuy số ca mắc thấp hơn ca, 46,3% nhưng thật sự đáng lo ngại hơn khi vi-rút Enterovirus 71 EV71 đã được xác định bằng kỹ thuật PCR ở một số trường hợp nặng. EV71 gây bệnh tay chân miệng nặng tái xuất nguy hiểm thế nào? Mời các bạn đón xem livestream với những chia sẻ của BS Trương Hữu Khanh - Phó Chủ tịch Thường trực Liên chi hội Truyền nhiễm TPHCM. Năm 2011, dịch tay chân miệng bùng phát với hơn trường hợp mắc và 145 trường hợp tử vong, trong đó có 100 trẻ em. Ở các nước lân cận có những năm lên đến gần 400 trường hợp tử vong vì tay chân CKI NGUYỄN ĐINH HỒNG PHÚCTác giả bài viếtBác sĩ chuyên khoa Nhi - Bệnh viện Nhi Đồng 1Bác sĩ phòng khám Nhi đồng Hiếu Phúc, Quận 11, với nhiều y bác sĩ tại Khoa Nhiễm - Thần kinh, Bệnh viện Nhi đồng 1 thì đợt dịch năm đó là một ký ức ám ảnh và đau báo cáo từ Trung tâm Kiểm soát Bệnh tật Thành phố HCDC ngày 6/6, số trẻ em mắc bệnh TCM tăng nhanh từ tuần 19 đến tuần 22. Nếu tuần 19 chỉ có gần 100 trẻ mắc TCM thì đến tuần 22 đã ghi nhận hơn 250 bệnh tình hình trên, ngành y tế TPHCM đã giải mã trình tự gien để truy tìm nguyên nhân. Kết quả giải mã trình tự gien cho thấy, 6 mẫu bệnh phẩm của các bệnh nhi có diễn tiến nặng đều dương tính với virus EV71 và đều có kiểu gien tay chân miệng lây lan qua đường nào?Tác nhân chủ yếu gây bệnh do nhóm virus đường ruột Enterovirus thường gặp nhất là Coxsackie A16 và Enterovirus A16 ít gây ra các biến chứng về thần kinh và có thể tự khỏi trong vài ngày. Ngược lại, virus Enterovirus typ 71 EV71 gây nhiều biến chứng nguy hiểm viêm não, viêm màng não, viêm phổi, viêm cơ tim và có thể dẫn đến tử Coxsackie A16 và Enterovirus typ 71, một số chủng virus HEV-A khác như coxsackievirus A6, coxsackievirus A10 và coxsackievirus A12 cũng có thể gây bệnh tay chân miệng, nhưng ít gặp hơn. Đây cũng là lý do vì sao trẻ có thể bị tay chân miệng nhiều lần trong hình thức lây lan- Tiếp xúc với những giọt bắn có chứa virus khi người mắc bệnh ho, hắt hơi hoặc nói Tiếp xúc với người bị nhiễm bệnh, chẳng hạn như hôn, ôm hoặc dùng chung cốc hoặc dụng cụ ăn uống. - Tiếp xúc với phân của người bị nhiễm bệnh, chẳng hạn như thay tã, sau đó chạm vào mắt, mũi hoặc miệng. - Trẻ sờ vào các đồ vật và bề mặt có virus trên đó, chẳng hạn như tay nắm cửa hoặc đồ chơi sau đó sờ lên mắt, mũi, miệng của sao EV71 lại nguy hiểm ?Virus gây tay chân miệng thường bắt đầu lây lan từ đường tiêu hóa và đường hô hấp. Vì vậy, khi trẻ mắc bệnh, sẽ có triệu chứng hô hấp và tiêu hóa khởi đầu. sau đó, virus sẽ lan tỏa theo dòng máu. Tuy nhiên, nhóm EV71 có tính hướng thần kinh rất cao. Từ các receptor của tế bào thần kinh, virus EV71 xâm nhập và phá hủy tế bào gây nên các tổn thương thân chứng của bệnh tay chân miệng ?Bệnh tay chân miệng có 1 trong 2 tiêu chuẩn sau Phát ban điển hình của bệnh tay chân miệng và/hoặc loét miệng dưới 7 trường hợp bệnh nhẹ, bệnh nhân được đưa đến phòng khám vì - Trẻ có nổi hồng ban và hoặc bóng nước lòng bàn tay lòng bàn chân- Trẻ nhỏ ăn uống kém, chảy nước miếng liên tục nhễu nhão - dribbling do loét miệng làm trẻ đau nên không dám nuốt- Trẻ lớn đến khám vì đau họng- Trẻ sốt và khám thấy có hồng ban tay chân miệng hoặc loét miệngCác trường hợp bệnh nặng, thân nhân đưa trẻ đến trong tình trạng cấp cứu- Sốt cao liên tục khó hạ, lừ đừ- Giật mình chới với, thất thần- Run chi- Đi lọang chọang- Co giật- Khó thở, tím tái- Đặc biệt, trẻ lớn có thể than nhức đầu, tức ngực. Đây là dấu hiệu nặng. Đôi khi trẻ được đưa đến trong tình trạng ngưng tim ngưng thởChưa có thuốc điều trị đặc hiệu nhưng có thể phòng ngừaTay chân miệng hiện nay vẫn chưa có thuốc điều trị đặc hiệu. Các điều trị vẫn là điều trị triệu chứng và biến chứng nếu có. Vì vậy, cách tốt nhất để tránh mắc tay chân miệng là cần phòng ngừa bệnh,Hiện tại ở Việt Nam vẫn chưa có vắc-xin phòng ngừa bệnh tay chân miệng do vậy biện pháp phòng ngừa chính vẫn là vệ sinh cá nhân, rửa tay bằng xà bông , rửa sạch đồ chơi, vật dụng, sàn nhà bằng cloramin B hoặc nước javel, cách ly trẻ bệnh trong vòng 7-10 ngày bắt đầu từ thời điểm khởi CDC, phòng ngừa bệnh tay chân miệng cụ thể như sau 1. Rửa tayRửa tay thường xuyên bằng xà phòng và nước trong ít nhất 20 giây. Nếu không có xà phòng và nước, hãy sử dụng chất khử trùng tay chứa cồn. Luôn rửa tay sau khi thay tã, sau khi đi vệ sinh, sau khi xì mũi, ho hoặc hắt hơi, trước và sau khi chăm sóc người trẻ cách rửa tay và đảm bảo rửa tay thường xuyên. Giúp trẻ giữ bóng nước tay chân miệng sạch sẽ và tránh chạm vào Tránh tiếp xúc gần với người bị bệnhTránh tiếp xúc với các bạn bị tay chân miệng. Cách ly trẻ bị bệnh trong vòng 7-10 ngày bắt đầu từ thời điểm khởi bệnh. Đồng thời báo cho trường học học y tế địa phương khi có trẻ Tránh để trẻ chạm vào mắt, mũi và miệng Trẻ có thể bị nhiễm tay chân miệng nếu lỡ tiếp xúc với mầm bệnh và sau đó chạm vào mắt, mũi hoặc miệng của mình. Để giảm nguy cơ mắc bệnh, đừng chạm tay chưa rửa vào mắt, mũi và Làm sạch và khử trùngLàm sạch và khử trùng các bề mặt thường xuyên chạm vào và các vật dụng dùng chung, chẳng hạn như đồ chơi và tay nắm cửa. Enterovirus A71 là nguyên nhân chính gây bệnh tay chân miệng với triệu chứng nặng, các biến chứng nguy hiểm, thậm chí gây tử vong. Do đó, gia đình cần thực hiện các biện pháp dự phòng, bảo vệ trẻ khỏi virus gây bệnh. 1. Enterovirus A71 gây bệnh tay chân miệngEnterovirus A71 EV - A71 hoặc EV71 là một loại virus gây bệnh tay chân miệng ở trẻ. Nó thuộc nhóm Enterovirus, họ Picornavirus và được phát hiện lần đầu tiên vào năm EV71 có dạng hình cầu, đường kính 27 - 30nm. Lớp capsid có 60 tiểu đơn vị, không có lớp bao ngoài. Bao bọc bên trong là ARN, thành phần di truyền, giúp nó nhân lây và gây nhiễm trong cộng Quá trình phát triển của virus EV71 trong cơ thể ngườiSau khi xâm nhập vào cơ thể, Enterovirus 71 - virus gây bệnh tay chân miệng sinh sống chủ yếu tại niêm mạc má hoặc niêm mạc ruột vùng hồi tràng. Sau khoảng 24 giờ, chúng di chuyển đến các hạch bạch huyết ở các vùng lân cận, rồi xâm nhập vào máu gây nhiễm trùng máu trong một khoảng thời gian. Từ máu, virus được vận chuyển đến niêm mạc miệng và da. Thời kỳ ủ bệnh tay chân miệng kể từ thời điểm virus xâm nhập thường kéo dài khoảng từ 3 - 7 71 được đào thải qua phân và dịch hầu họng. Đây là cũng hai con đường lây nhiễm virus chính từ người bệnh sang người lành. Ngoài ra, loại virus này có độc tính rất mạnh, có khả năng ảnh hưởng đến hệ thần kinh trung ương. Từ đó, nó có thể gây ra nhiều triệu chứng lâm sàng nghiêm trọng và để lại các biến chứng nặng EV71 có sức sống bền bỉ. Nó có khả năng tồn tại từ nhiệt độ lạnh đến rất cao Trong 30 phút virus mới bị bất hoạt ở nhiệt độ 560 độ C; Ở nhiệt độ lạnh - 40 độ C, virus có thể tồn tại tối đa 3 tuần ngoài môi trường. Enterovirus 71 - virus gây bệnh tay chân miệng có thể tồn tại ở môi trường với sức sống bền bỉ Enterovirus 71 cũng chịu được phổ pH rộng từ 3 đến 9, ít bị ảnh hưởng bởi các chất hòa tan lipid như cồn, chloroform, phenol, ether. Tuy nhiên, nó có nhược điểm là bị bất hoạt bởi các dung dịch sát khuẩn như nước Javen Sodium hypochlorite 2%, chlorine, Cl, KMnO4, formol, nước oxy già H2O2. 4. Triệu chứng bệnh tay chân miệngTriệu chứng điển hình của bệnh tay chân miệng cụ thể như sauLoét miệng Hình thành các bọng nước có đường kính 2-3mm. Chúng thường khó thấy trên niêm mạc miệng vì vỡ rất nhanh tạo thành các vết loét gây đau và tăng tiết nước nước Có kích thước từ 2-10mm, màu xám, hình bầu nước ở vùng mông hoặc đầu gối, xuất hiện dưới dạng hồng nước vùng lòng bàn tay và lòng bàn chân lồi lên hoặc ẩn dưới da, thường ấn không đau. Theo đó, triệu chứng không điển hình của bệnh tay chân miệng là bọng nước rất ít xen kẽ với hồng ban, một số trường hợp chỉ xuất hiện hồng ban mà không có bọng nước hay chỉ có biểu hiện loét miệng đơn thuần. 5. Phòng bệnh tay chân miệng Hiện tại, bệnh tay chân miệng vẫn chưa có vắc-xin phòng ngừa đặc hiệu. Do đó, các biện pháp dự phòng chủ yếu dựa vào vệ sinh cộng đình có trẻ nhỏ cần lưu ý phòng ngừa tay chân miệng bằng các cách như sauThức ăn cho trẻ Ăn chín, uống sôi; rửa tay trước và sau khi nấu ăn, chuẩn bị thức ăn; Ngâm, tráng nước sôi bát, đũa, cốc, chén trước và sau ănVệ sinh tay tránh lây nhiễm cho trẻ Rửa tay sau khi đi vệ sinh, sau mỗi lần thay tã cho trẻVệ sinh không gian sống Làm sạch đồ chơi, dụng cụ học tập và các vật dụng khác bằng cloramin B 2%Phòng lây nhiễm từ môi trường Đeo khẩu trang cho trẻ mỗi khi ra ngoàiĐối với trẻ mắc bệnh Theo dõi các triệu chứng và đưa đến cơ quan y tế để được thăm khám và điều trị khỏi những thông tin trong bài viết trên chúng ta có thể thấy khả năng tồn tại của virus gây bệnh chân tay miệng rất lớn trong điều kiện thời tiết bên ngoài, từ đó khả năng lây lan của bệnh cũng rất mạnh mẽ. Vì thế, khi thấy người bệnh, đặc biệt đối tượng là trẻ em có dấu hiệu bệnh chân tay miệng thì cần đưa trẻ đến các trung tâm y tế để thăm khám và điều trị. Đặc biệt trong mùa dịch, để tránh tình trạng đông đúc, quá tải ở bệnh viện, khiến bé mệt mỏi hoặc lây nhiễm chéo một số căn bệnh khác, các bậc phụ huynh cũng nên lựa chọn những cơ sở y tế uy tín và chuyên nghiệp. Để đặt lịch khám tại viện, Quý khách vui lòng bấm số HOTLINE hoặc đặt lịch trực tiếp TẠI ĐÂY. Tải và đặt lịch khám tự động trên ứng dụng MyVinmec để quản lý, theo dõi lịch và đặt hẹn mọi lúc mọi nơi ngay trên ứng dụng. Phát hiện bệnh tay chân miệng và cách phòng tránh XEM THÊM Xét nghiệm máu có biết được bệnh tay chân miệng? Các loại bệnh phẩm được dùng trong chẩn đoán tay chân miệng Hình ảnh bệnh tay chân miệng theo từng giai đoạn bệnh Tối 5/6, đại diện Sở Y tế công bố kết quả giải trình tự gene virus trên, do nhóm nghiên cứu Bệnh viện Nhi đồng 1, Bệnh viện Bệnh Nhiệt đới và OUCRU Đơn vị nghiên cứu lâm sàng Đại học Oxford thực bé mắc tay chân miệng nguy kịch, phải thở máy tại Bệnh viện Nhi đồng đó, B5 là kiểu gen subgenotype của vi rút Enterovirus 71 EV71. Chúng là tác nhân gây bệnh tay chân miệng nặng ở trẻ em vừa được phát hiện trở lại qua các trường hợp nặng tại ba bệnh viện Nhi đồng của biệt, cả 6 mẫu bệnh phẩm của các bệnh nhi mắc bệnh tay chân miệng có triệu chứng nặng đang điều trị tại Bệnh viện Nhi đồng 1 đều có kết quả PCR dương tính với EV71 và đều có kiểu gen biết, kiểu gen B5 của EV71 lần đầu tiên được tìm thấy ở Đài Loan, Trung Quốc vào năm 2007 và tại vào năm 2015, Y tế cho biết, theo số liệu giám sát dịch bệnh của Trung tâm Kiểm soát bệnh tật HCDC, số trường hợp trẻ em mắc bệnh tay chân miệng tại thành phố có dấu hiệu gia tăng nhanh trong các tuần gần đây. Cụ thể, số ca tay chân miệng bắt đầu tăng từ tuần 19 - 22. Trong đó, số ca mắc trong tuần 22 cao gấp hơn 2 lần số ca mắc trong tuần canh đó, theo quy luật diễn tiến dịch bệnh sốt xuất huyết hằng năm tại mùa cao điểm của bệnh sẽ bắt đầu khoảng tuần thứ 25 khoảng 2 đến 3 tuần tới và dự kiến sẽ kéo dài đến hết tháng 2 tuần qua, tuy chỉ mới xuất hiện vài cơn mưa, nhưng qua giám sát của HCDC về hoạt động phòng chống dịch tại các phường xã, đã có 20 điểm nguy cơ có lăng quăng trong tổng số 39 điểm được giám sát, chiếm tỷ lệ trên 50%. Tỷ lệ này chắc chắn sẽ cao hơn nữa khi thành phố bước vào mùa mưa nếu từng địa phương và mỗi hộ gia đình không quyết liệt diệt muỗi, diệt lăng quăng để kiểm soát thực tiễn nêu trên, HCDC nhận định trong những tháng sắp tới, đứng trước nguy cơ dịch chồng dịch rất lớn nếu cả thành phố không chủ động thực hiện đồng thời các biện pháp kiểm soát cả 2 bệnh này ngay từ lúc này.

tay chân miệng ev71